Chantal Engelen (40) gooide haar leven radicaal om. Ze nam vorige zomer afscheid van haar huis, spullen en leven in Utrecht en kocht een camper om voor onbepaalde tijd door onze voedselketen te trekken. Haar missie: op een positieve en verbindende manier bijdragen aan verandering van ons voedselsysteem. En door dit avontuur aan te gaan, zoekt ze ook nieuwe perspectieven op haar eigen bestaan.
Laten zien dat het wél anders kan. Dat is de rode draad van haar reis langs voedselveranderaars. “We hebben in deze uitdagende tijd inspirerende voorbeelden nodig”, zegt Chantal. “Want werken aan een betere wereld, hoe doe je dat?” Zij leeft het antwoord op die vraag in de zoektocht zelf, door met haar camper op pad te gaan. Elke week is ze te gast bij ondernemers die een ander geluid laten horen in de voedselketen, van boeren tot verwerkende bedrijven. Ze dompelt zich onder in hun wereld door actief mee te werken en hun verhalen op te tekenen, die ze online deelt onder de titel Peas of Me. Ook beschrijft Chantal soms persoonlijke vraagstukken en inzichten. “Door me helemaal over te geven aan dit nieuwe leven, leer ik ook veel over mezelf.”
‘Dichter bij het goede leven’
Dat ze zich overal thuis kan voelen, heeft ze al ontdekt. Elke week staat ze met haar camper bij een andere voedselveranderaar op het terrein. De reis gaat altijd door – er is immers geen huis meer om naartoe te gaan – al gunt Chantal zichzelf soms wel een vrije week. Zodat ze vrienden en familie kan opzoeken, tandartsbezoek kan plannen en de tijd nemen voor interviews als deze. We treffen elkaar daarom in een plantaardig restaurant in Utrecht, de stad waar ze tien jaar woonde en nog steeds graag komt. “Ik hou van de stadse dynamiek, hier kun je helemaal opgaan in de mensen. Toch was het mijn woonplek niet meer, ik miste de natuur. Nu geniet ik van de afwisseling. Met mijn avontuur wil ik vooral loskomen van het gangbare leven; die heersende norm van huisje-boompje-beestje en een glanzende carrière. Want streven naar het perfecte plaatje of altijd maar groter en meer, dat is voor mij niet het goede leven.”
Wat het goede leven dan wel is? “Daar ben ik nu dichter bij dan ooit”, constateert Chantal een half jaar nadat ze het roer radicaal omgooide. “Met Peas of Me heb ik een vrijer en zinvol leven voor mezelf gecreëerd. Ik werk hard – al voelt het niet als werk – en toch geniet ik veel meer van de mensen en van het moment. Ik ben echt waar ik ben, omdat ik niet naar huis hoef. Door die focus op het hier en nu is het leven eenvoudiger. Bij elke voedselveranderaar waar ik kom, doen we samen ons best om uit die korte samenwerking iets te halen dat van waarde is. En we delen die waarde ook in de verhalen die ik schrijf. Deze ondernemers verdienen een podium, omdat ze de moed hebben om het anders te doen. Zij laten zich leiden door wat ze echt belangrijk vinden: een wereld waarin we op een volhoudbare en verantwoorde manier omgaan met voedsel. En dat zie ik zelf ook als wezenlijk onderdeel van een goed leven.”
‘Mensen meenemen in ander verhaal’
Chantal deelt dezelfde missie als de bevlogen ondernemers die ze overal in het land opzoekt. “Impact maken en bijdragen aan verandering in het voedselsysteem, daar zet ik mijn kwaliteiten graag voor in. Mijn kracht zit in verhalen vertellen, dat deed ik ook al bij Kromkommer (initiatief dat álle groenten en fruit op waarde schat, red.). Voeding is de rode draad in mijn loopbaan, al ben ik in de kern een marketeer. Marketing heeft een negatieve bijklank, omdat het helaas te vaak wordt ingezet voor doelen die voorbijgaan aan wat wij werkelijk nodig hebben. Mijn uitdaging is om mensen mee te nemen in een ander verhaal: het verhaal van een duurzame voedselketen waarin we respectvol omgaan met eten en alles wat daarmee samenhangt. Daar heb ik al mijn leven lang een passie voor, dat is de liefde die ik graag zo breed mogelijk wil delen.”
Eerst deed Chantal dat met Kromkommer, tot ze na tien jaar knokken tegen voedselverspilling een poosje vastliep. “Als initiatief kreeg Kromkommer veel sympathie, maar in het bereiken van onze missie bleven we vastlopen bij de machtigste spelers in de keten. Dat maakte me steeds vaker moedeloos en cynisch en daar werd ik geen fijner mens van. Ik was klaar met strijden, al had ik geen idee hoe ik dan wél verder wilde. Zeker twee jaar was ik zoekende. Achteraf was dat proces nodig om te komen waar ik nu ben, terwijl ik me vaak slecht voelde toen ik er middenin zat. Ik bedacht van alles, maar kon geen beslissingen maken en er kwam nauwelijks iets uit mijn handen. Daar zat ik dan, op mijn balkon in Utrecht. Tot mijn hart zei: ‘Als je het niet kunt bedenken, dan moet je het misschien gaan voelen’. Dat hielp om weer in beweging te komen en om dingen uit te proberen die raken aan waar ik in geloof, zoals meewerken op een biologische boerderij.”
‘Energie is iets magisch’
“Doordat ik mijn hart ging volgen, kon het idee voor Peas of Me landen”, vertelt Chantal. “Vorige zomer viel alles op zijn plek en wist ik wat me te doen stond. Binnen maand had ik mijn plannen rond, liet ik mijn oude leven achter me en lanceerde mijn nieuwe concept voor dit avontuur. Wat ik sinds dat moment duidelijk voel, is dat ik weer met de stroom meebeweeg. Energie is iets magisch. Als je gedreven bent, kun je veel in beweging zetten, maar het is niet gezond als je in de strijd voor het goede alleen maar tegen de stroom in gaat. Al denk ik dat voor echte verandering wel de bereidheid nodig is om met een bord voor je kop stug door te gaan. Omdat je gelooft dat het anders kan. Dat zie ik ook bij de voedselveranderaars die ik ontmoet tijdens mijn reis. Door alle oneerlijke concurrentie moeten ze vaak nog knokken voor hun bestaan en dat doen ze vol overgave, omdat ze met hart en ziel geloven in wat ze doen.”
“Om elkaar in dat groeiproces te bemoedigen, breng ik met Peas of Me inspiratie, positiviteit en verbinding. Want ook al lijken gangbare systemen moeilijk te veranderen, al die ondernemers op mijn pad laten zien dat het wél anders kan. En ik kies er bewust voor om in een scheve voedselketen te focussen op de goede voorbeelden. Misschien steek ik mijn kop in het zand hoor, toch weiger ik me neer te leggen bij alle doemscenario’s die ons in deze tijd om de oren vliegen. Alles wat je aandacht geeft groeit, daarom richt ik me liever op het positieve. Niemand heeft kant-en-klare oplossingen, maar ik geloof dat we antwoorden kunnen vinden in de zoektocht naar een betere wereld. Die twee jaar dat ik thuis zat te piekeren, hebben me laten inzien dat je niet stil moet gaan zitten. Kom in beweging en doe iets waar je in gelooft. Als meer mensen dat durven, echt vanuit hun hart, dan verandert de wereld.”
‘Meer diepgang en verbinding’
Met Peas of Me veranderde Chantal in elk geval haar eigen bestaan. Iets wat ze niet had voorzien toen ze twintig was en dacht dat ze het op haar veertigste allemaal ‘op orde’ zou hebben, met een gezin, koophuis en vaste baan. Ze lacht breed: “En hier ben ik nu: zonder gezin, zonder vast salaris, zonder huis, rondreizend in een camper om elke week ergens anders te werken. Het mooie is dat ik met dit avontuur de baan en het leven heb gecreëerd waarin ik meer dan ooit mezelf kan zijn. Nog steeds heb ik momenten dat ik me alleen of ongelukkig voel, maar die momenten waren er ook toen ik wel een partner, een huis en een vaste baan had. Dat hoort bij het leven. En dan helpt het dat ik nu meer in het moment leef, vaker in de natuur ben en meer diepgang en verbinding ervaar in mijn contact met mensen. Bovendien voelt het leven een stuk lichter als je focust op veranderingen die de wereld mooier maken, hoe klein ze ook zijn.”
Dat Chantal met haar nieuwe manier van leven niet in het traditionele plaatje past, leidt soms tot gevoelens van schaamte. “Vooral als ik in een omgeving ben waarin iedereen volgens de heersende normen leeft. Zo hardnekkig is blijkbaar de behoefte om te voldoen aan de standaard. Toch ga ik mijn eigen weg, simpelweg omdat ik niet anders kan. Ik doe ik iets waar ik plezier aan beleef én wat zinvol voelt. Voor mij is dat succesvol leven. Ja, het is ook een onzeker bestaan, maar is het bestaan niet voor ons allemaal onzeker? In gesprekken draai ik de vragen die ik krijg vaak om en dat zet mensen aan het denken over hun eigen leven. Dat vind ik een mooie beweging. Aan de vele reacties die ik krijg op mijn persoonlijke posts, merk ik dat meer mensen worstelen met de druk om te presteren en te voldoen aan het ‘ideale plaatje’, terwijl intussen de problemen in de wereld zich opstapelen. Hoe ga je daarmee om? Met Peas of Me probeer ik antwoorden te vinden en hoop ik anderen te inspireren dat ook te doen.”
NB: Je kunt het avontuur van Chantal volgen via peasofme.com. Bovenstaande foto is gemaakt door Lisa Appels van FoodInspiration.