Het weggezakte stadsdialect van haar jeugd is een taal waar voor Amarins Geveke (46) emotie op zit. Heel even komt dat Leeuwarders van vroeger tevoorschijn, als ze zich halverwege ons gesprek laat ontvallen: “En dat foor un meiske út Bilgaard”. De opmerking slaat op wat ze bereikt heeft in haar gevarieerde loopbaan, waarbij enthousiasme een belangrijke leidraad is. “Nog steeds weet ik niet precies wat ik later wil worden, maar ik weet wél dat ik me graag vastbijt in uitdagingen. Adrenaline is verslavend.”
Als de deur van haar karakteristieke stadswoning openzwaait, staat ze daar: klein, rank en vrolijk uitnodigend. Het postuur van Amarins is petite, zoals de Fransen zo mooi zeggen, maar haar energieveld is groot. In gesprek blijkt dat de regelmatig klinkende lach en wilde bos blonde krullen iets tonen van het karakter van deze meisjesachtige vrouw: speels, golvend, licht en toch ook een tikje weerbarstig. In haar tomeloze enthousiasme zit een mate van vasthoudendheid. “Ik kan echt een Jack Russel zijn die bij het spelen niet meer wil loslaten”, zo verwoord Amarins het zelf. “Maar al werk ik hard voor het goede in mijn leven, ik heb ook veel geluk. Soms is het een wonder dat iets slaagt. Dan besef je dat het kwartje net zo goed de andere kant op had kunnen vallen.”
Dat het leven vooral is wat je overkomt, daar stond Amarins recent nog bij stil, toen een dierbare vriendin haar zoon verloor door een noodlottig ongeluk. “Je kind in één keer weggerukt uit het leven. Dan komt het pas echt aan op moed.” De weg die haar vriendin nog heeft te gaan, is niet te vergelijken met de reden waarom wij elkaar nu treffen: het lef van Amarins om op haar eigen pad steeds nieuwe uitdagingen aan te gaan op werkgebied. Ze is er nuchter over: “Ik volg gewoon mijn nieuwsgierigheid en enthousiasme. Als je eenmaal een grote switch hebt gemaakt die goed uitpakte, geeft dat vertrouwen. En het is een beetje zoals Pipi Langkous zegt: ik heb het nog nooit gedaan, dus ik denk dat ik het wel kan. Waarom jezelf bij voorbaat beperken? Als ik aan iets nieuws begin, dompel ik mezelf als een spons onder. Ik ontdek, leer en gebruik alles wat ik in me heb om richting te geven aan de uitdaging die mij is gesteld.”
‘Ik doe het op enthousiasme’
Het hele cv van Amarins bestaat uit verrassende stappen: na een opleiding Nederlands en communicatie begon het al bij haar eerste baan als journalistiek verslaggever bij Omrop Fryslân, terwijl ze toen nog geen Fries sprak. Daarna volgde een ondernemende periode op Terschelling, waar ze bedrijfsuitjes organiseerde, politieke ervaring opbouwde als raadslid en VVD-fractievoorzitter en zes jaar lang de bevlogen directeur was van het educatieve centrum Folkshegeskoalle Skylgerlân. Vorig jaar keerde Amarins om persoonlijke redenen terug naar haar roots in Leeuwarden, waar zich een nieuwe uitdaging aandiende: ze werd hoofdredacteur van cultureel magazine De Moanne. Sinds februari is ze ook zakelijk leider van dansgezelschap Ivgi & Greben. In een krantenbericht zei ze hierover: “Ik heb geen ervaring met het runnen van een dansgezelschap, maar dat had ik met al die andere dingen ook niet. Ik doe het op enthousiasme.”
Waar komt dat enthousiasme vandaan, waarmee ze zoveel nieuwe avonturen aangaat en aanjaagt? “Dat kwam voor het eerst goed los tijdens een stage bij de lokale radio-omroep Mercurius in Leeuwarden”, blikt Amarins terug. “Bij toeval kwam ik daar terecht, via een vriendin, omdat ik zelf nog geen stage had geregeld. Tijdens mijn studie was ik namelijk niet heel actief. School vond ik al niks vanaf het moment dat ik een dwarse puber werd. Ik wist niet wat ik later wilde worden, had geen ambities of plannen. Wat moet je dan met school? Maar toen kwam Mercurius: een bonte mix van mensen bij wie ik me meteen thuis voelde en die me de ruimte gaven. Alles kon, alles mocht, het was een kwestie van gewoon dingen dóen en ervaren. Precies dat bleek de sleutel. Ik vond het geweldig.”
‘Verlangen naar iets moois’
“Na die stage had ik een duidelijke ambitie: mijn geld verdienen met radio maken. Ik kreeg zowaar de kans om mee te lopen bij Omrop Fryslân – mijn enthousiasme om de taal te leren was groot – en dat mondde uit in een baan als regionaal verslaggever. De journalistiek bleek een waardevolle leerschool waar ik nog altijd profijt van heb. Als verslaggever kom je overal: van kerken tot waterschappen, van politiek tot sport en de verhalen op straat. Ik maakte kennis met alle facetten van de maatschappij en leerde met mensen van vele rangen en standen een gesprek voeren. En radio maken had een groot voordeel: deed je vandaag iets fout, dan kreeg je morgen weer een nieuwe kans. Het liefst deed ik live verslaggeving. Dat komt door de adrenaline, die is verslavend. Dan stond ik van tevoren te trillen als een rietje, omdat het zo spannend was. Je moest het moment pakken en elke keer als dat lukte, gaf me dat een ongelooflijk goed gevoel.”
“Mijn motor draait nog steeds op de energie die vrijkomt als iets slaagt”, realiseert Amarins zich, hardop denkend. “Mijn enthousiasme over nieuwe uitdagingen komt voort uit het verlangen om er iets moois van te maken.” Dat ze daarbij een groot doorzettingsvermogen heeft, ontdekte de ondernemende Friezin op Terschelling, waar ze onbevangen in totaal nieuwe rollen stapte die pittiger uitpakten dan ze vooraf dacht. “Omdat ik zo van het eiland hou en iets wilde bijdragen, besloot ik in de politiek te gaan. Door mijn ervaring als verslaggever dacht ik het wereldje wel te kennen, maar als raadslid en fractievoorzitter leerde ik pas écht hoe het politieke spel in elkaar zit. Het was naïef te denken dat je er komt met idealen en hard werken. Het viel me tegen hoe de hazen soms lopen, maar ik leerde veel en ontdekte de Jack Russel in mezelf: vastbijten en niet meer loslaten. Want ik wilde er iets moois van maken.”
‘Ik voelde me buitengesloten’
Amarins stopte met de politiek toen ze in 2014 directeur werd van de Folkshegeskoalle op het eiland. Deze nieuwe uitdaging werd een belangrijk ijkpunt in haar loopbaan. “Mijn voorganger ging met pensioen en had afgebouwd in crisistijd, waardoor het centrum er niet heel florissant voor stond. Toen kwam ik, een frisse wind vol enthousiasme en plannen. Maar hoeveel zin ik er ook in had, de medewerkers zagen mij niet zitten. Ik begreep niet waarom de sfeer zo negatief was, voelde me buitengesloten. Ik realiseerde me nog onvoldoende dat je als directeur een andere positie hebt in het team. Toen ik maar geen ingang vond, heb ik hulp gevraagd bij het bestuur. Dankzij een coach is de situatie gered. Leerde ik anders contact te maken met medewerkers. De negatieve sfeer had alles te maken met onzekerheid en angst voor verandering. Toen er eenmaal een opening was voor gesprek, groeide het vertrouwen en begon ook de energie te stromen.”
“Het kwartje had net zo goed de andere kant uit kunnen vallen. De situatie stond zó op scherp; nog nooit heb ik me zo eenzaam gevoeld als toen. Uiteindelijk – toen ik hulp had gevraagd – was het erop of eronder, ik had er buikpijn van. Maar het mooie is: als je zoiets goed doorstaat, is de beloning extra groot. Dat is weer die adrenaline, de energie waarop mijn motor draait. Toen er echt gesprek ontstond met de medewerkers en zij me als voorvrouw accepteerden, kwam er zo’n fijne samenwerking op gang. We hebben daar met elkaar echt iets goeds opgebouwd. Mijn uitdaging zat in het leren werken met een team. Ervaren hoe het is om het voortouw te nemen en tegelijk dienstbaar te zijn aan de creatievelingen die hun eigen werk doen. De kunst is anderen in hun kracht te zetten, mensen te laten doen waar ze goed in zijn.”
‘Verwondering is nodig’
“Zelf gedij ik goed bij veel verschillende dingen door elkaar, maar soms werkt die rommeligheid ook tegen me. Zodra ik dubbele afspraken begin te maken, is dat een teken dat ik een tandje terug moet schakelen. Met twee nieuwe uitdagingen op mijn bord – magazine De Moanne en dansgezelschap Ivgi & Greben – is het belangrijk om de grenzen te bewaken. Soms denk ik: waarom moest ik dit zo nodig doen? Kan het niet wat makkelijker? Maar uiteindelijk dient zich voor alles wel weer een oplossing aan. Met plezier samenwerken helpt enorm. Beseffen hoe gaaf het is om met een redactie een mooi tijdschrift te maken dat mensen kan inspireren. Net zoals ook een dansgezelschap mensen kan raken en aan het denken zetten. Ik heb een fascinatie voor de kunsten, omdat het ons kan verwonderen en daardoor op nieuwe gedachten kan brengen. Dat is wat we nodig hebben om te blijven ontwikkelen, als mens en als samenleving.”
“In mijn werk wil ik graag iets zinvols doen, al ben ik daar niet heel bewust mee bezig. Elke dag een beetje, niet te ver vooruit. Ik ga gewoon aan de slag met wat er op mijn pad komt. Werk is wel een belangrijk deel van mijn identiteit. Hoezeer ik een goed gevoel ontleen aan mijn rol als werkende vrouw, werd duidelijk toen ik een poosje focuste op het moederschap. Na de geboorte van onze oudste verhuisden we naar Terschelling omdat mijn man daar een baan kreeg en het leek toen een goed idee dat ik een poosje thuis zou blijven, bij onze zoon. Maar mijn wereldje werd veel te klein, ik miste het gevoel van meedoen. Zodra ik ging ondernemen en de politiek erbij kwam, keerde de energie terug. De wereld is groter dan het gezin, er is meer te doen. Daar leren de kinderen ook van. Al moet ik ervoor waken om niet altijd maar door te gaan. Gelukkig hebben we een hond, die laat me regelmatig buiten uitwaaien.”
‘Fleurig in het leven staan’
Ze mist de wandelingen op Terschelling, al is Amarins ook blij om weer terug te zijn in Leeuwarden, haar thuisstad. “Door de ziekte en het overlijden van mijn vader merkte ik dat de afstand tussen het eiland en de stad toch wel groot is. En omdat de kinderen groter worden (13 en 11 jaar, red.), is het voor school handiger om hier te wonen. Hun vader – van wie ik in 2018 ben gescheiden – woont ook in Leeuwarden. Wij doen het als co-ouders beter dan mijn ouders, die uit elkaar gingen toen ik dertien was en elkaar nooit meer wilden zien. In die periode leerde ik al dat het leven je overkomt, maar dat je zelf bepaalt hoe je ermee omgaat. Ik koos ervoor om fleurig in het leven te staan, te zien dat het glas halfvol is en dat er zelfs nog wel een beetje meer in zit. Misschien verklaart dat ook mijn enthousiasme voor nieuwe dingen; dat verlangen om uitdagingen aan te gaan en er iets moois van maken. Wie zal het zeggen.”
“Het is niet zo dat ik nieuwe uitdagingen heel bewust opzoek. Vaak is het toeval, een combinatie met hoe het leven loopt. Eigenlijk weet ik nog steeds niet wat ik wil worden als ik later groot ben. Je kunt mij overal neerzetten waar een aanpakker nodig is én waar het klikt met de mensen. Soms denk ik er over na weer de politiek in te gaan. Of overweeg ik om les te geven en te onderzoeken waarom ik school vroeger zo vreselijk vond. Zelf studeren is ook een optie. Frysk misschien, omdat het staat voor cultuur en ik veel van die taal hou. Al lijken filosofie en humanistiek me ook waardevolle studies. Het zou mooi zijn als (mede)menselijkheid en meer begrip voor elkaar konden groeien in de wereld. Het besef dat we maar wat aanrommelen en dat het daarom belangrijk is om te durven twijfelen en bevragen. En dat aardig zijn voor elkaar overeind blijft in het midden van de chaos van wat we hier met elkaar doen.”
NB: Amarins laat zich graag inspireren door de dierenverhalen van Toon Tellegen, zoals in het boek ‘Misschien wisten zij alles’. Ze vindt er bemoediging, verbazing, soms weemoed en prachtig talige vondsten. Ze vouwt de hoekjes om van de bladzijden met verhalen die haar aan het denken zetten. Zoals die ene over het aardvarken, die een mislukte taart bakt en de dieren laat weten dat ze daarom niet op zijn verjaardag hoeven te komen. En die iets bemoedigends vraagt voor als ze hem toch iets willen geven, want hij is de wanhoop nabij. Wat er dan gebeurt, maakt dat hij ’s avonds vlak voor het slapen gaan een vreemde gedachte krijgt: ‘Misschien moet ik vaker iets laten mislukken’.
Fotografie: Laurens Aaij