Ze heette nog Ruud toen ik haar als brugpieper voor het eerst ontmoette. Inmiddels heeft verrassingsdochter Danielle Land (18) haar naam en geslacht officieel laten veranderen. Het herboortekaartje ontwierp ze zelf. Een bijzonder moment, al staat het spannendste stuk van haar transitie – de operatie – nog te gebeuren.
Als tiener keek ze er reikhalzend naar uit om lichamelijk vrouw te worden. Nu de operatie dichterbij komt, heeft ze er wat minder haast mee. “Het traject met hormonen waar ik al jarenlang in zit, is behoorlijk intensief. Het is belangrijk dat het goed met mij gaat als de grote ingreep plaatsvindt en in balans blijven is soms nog een uitdaging”, vertelt Danielle. “Het komt ook niet op een paar jaar aan. Ik heb leren leven met mijn lijf zoals het nu is, het belemmert me niet in mijn dagelijkse leven. Waarom dan toch die operatie? Omdat de puzzel dan pas compleet is. Dan klopt mijn lijf met wie ik werkelijk ben.”
Vanaf het moment dat ze kon praten, sprak Danielle uit een meisje te zijn. “Mijn ouders was eerder al opgevallen dat ik in gedrag meer op mijn zus leek dan mijn broer. Ik trok vanaf mijn prilste jeugd naar meisjesdingen toe, al zegt dat niet alles. Voor mijzelf telde het gevoel. Moeilijk onder woorden te brengen, maar zoals elke vrouw wéét dat ze vrouw is, weet ik dat van binnen ook. Ik voelde me als kind ook al meer verbonden met meisjes. Bij vriendinnen vond ik herkenning, nooit bij de jongens. Die zijn voor mij echt ‘van het andere geslacht’. Al zorgt dat wel voor aantrekkingskracht, want ik val overduidelijk op jongens.”
‘Wanneer vertel je zoiets?’
Danielle herinnert zich nog de verontwaardiging op de middelbare school toen een leraar haar een homo noemde. “Dat gebeurt vaker en nog steeds snap ik daar niks van, want ik ben toch een vrouw? Voor mij is dat heel normaal, al realiseer ik me dat het voor anderen eerst best een shock kan zijn als ze horen dat ik als jongen ben geboren. Het label transgender kan ik weinig mee, toch is dat wel wat ik tot aan de operatie ben. Ik praat er vrij open over en ook met humor, maar het goede moment bepalen blijft moeilijk. Want wanneer vertel je zoiets? En het is elke keer spannend hoe anderen reageren.”
“Vooral bij afspraakjes met jongens vergt het moed om open te zijn. Ik wil graag dat ze me leuk vinden om wie ik ben. Om ze die kans te geven, zeg ik niet meteen dat ik transgender ben”, legt Danielle uit. “Toch vertel ik het wel bij een tweede of derde ontmoeting. Het hoort bij mijn leven en ik wil zoiets belangrijks niet achterhouden. Jammer genoeg liep het meestal stuk zodra ze het hoorden, of ze hadden verkeerde bedoelingen. Vriendinnen accepteren me gewoon zoals ik ben, maar jongens maken er eerder een probleem van. Misschien wordt het makkelijker met vriendjes als ik eenmaal ben geopereerd.”
‘Hoezo deugt het niet? Allemaal onwetendheid!’
Binnen haar gezin, familie, het dorp waar ze opgroeide en de scholen waar ze heen ging, kreeg Danielle overwegend goede reacties op haar vrouw-zijn. Dat er ook minder open minded mensen bestaan die zich negatief uitlaten over transgenders blijft een kwetsbaar punt. “Soms zie ik op sociale media hele nare en rare reacties. Dat het niet deugt of dat het vies is. Allemaal onwetendheid. Ik merkte vroeger al dat kinderen het meestal makkelijker accepteren dan volwassenen. Sommige mensen hebben geen idee dat het kan, geboren worden in het verkeerde lichaam. Ik heb hier ook niet om gevraagd.”
Voorheen leidde het transgender-zijn ook wel eens tot praktisch ongemak. “Dan dachten ze in de trein of bij deurcontrole tijdens het uitgaan dat ik een valse ID-kaart had, omdat er Ruud op stond en dat ik man ben, terwijl ik er uitzie als een vrouw.” Nu kan Danielle er wel om lachen, maar leuk waren die momenten nooit. “Daarom ben ik zo blij dat mijn naam en geslacht dit jaar zijn aangepast op mijn geboorteakte en in het Basisregister Personen, waardoor ik ook officieel als vrouw door het leven ga. De mensen van vroeger moesten wel wennen aan mijn naam, maar Ruud kon echt niet meer. Mijn tweede geboortenaam was Daniel, dus dit is een mooie oplossing.”
‘Gaan staan voor wie ik ben’
Bijzonder is dat Danielle op haar huidige opleiding – het Cibap in Zwolle – bij twee andere transgenders in de klas terecht kwam. “Wat een toeval was dat. We hebben op school echt een soort coming-out met z’n drieën gedaan. Heel spannend, maar het is belangrijk dat we hierover vertellen. Later wil ik misschien wel presentaties geven om transgenders en eigenlijk ieder ander mens te inspireren om te zijn wie je bent. Soms vraagt dat moed en dan helpt het dat er iemand naast me staat die van me houdt, zoals mijn moeder. Al wil ik me ook niet achter haar verschuilen, ik wil zelf gaan staan voor wie ik ben.”
Door alle hormoonbehandelingen verloopt de lichamelijke ontwikkeling van puber naar jongvolwassene bij Danielle wat langzamer dan gemiddeld. “Balans vinden is soms nog een uitdaging, al zijn de bijwerkingen een stuk minder dan eerst. Soms heb ik nog wel opvliegers of ben ik sneller vermoeid. Elke avond iets slikken en injecteren is geen pretje, net als het halfjaarlijkse bezoek aan het Genderteam in het VUmc in Amsterdam. Maar het hoort allemaal bij de voorbereiding op de operatie. Ik weet dat het me helpt om te volledig vrouw te kunnen zijn, dus ik maak er het beste van.”
‘Een groot YES-moment’
Boven alles is Danielle een jong mens dat – ongeacht geslacht – haar draai in het leven probeert te vinden. “Daar komt al heel wat dagelijkse moed bij kijken. Ik word gelukkig wat zelfverzekerder, maar ik ben lang een stresskip geweest die overal van in paniek raakte. Als ik in m’n eentje in de trein ergens heen moest, of toen ik mijn portfolio voor het Cibap moest maken. Zo, dat was heftig, want wat als het niet goed genoeg was? Dat ik werd aangenomen was een groot YES-moment. Sindsdien ben ik echt gegroeid in dingen durven. In plaats van af te wachten, geeft het een beter gevoel om mezelf iets nieuws te leren, mijn best te doen en er hard voor te werken. Je komt alleen ergens als je stappen zet.”
NB: Met haar creativiteit en verbeeldingskracht voelt Danielle zich als een vis in het water bij het Cibap. Ze ontwikkelt zich tot ruimtelijk vormgever en geeft alles wat ze ontwerpt, maakt en inricht een eigen twist. Kijk maar eens op: http://danielleland12.wixsite.com/mijnsite
Fotografie: Laurens Aaij